مواد شیمیایی
sodium hydrogencarbonate
سدیم هیدروژن کربنات
سدیم هیدروژن کربنات (Bicarbonate of Soda)، که با نام عمومی جوش شیرین شناخته می‌شود، یک نمک با فرمول شیمیایی NaHCO3 است. این ترکیب به صورت جامد در اشکال گرانولی یا پودری با رنگ سفید و بدون بو وجود دارد. این ماده به طور جزئی در آب حل می‌شود و در اتانول نیز قابلیت حل شدن محدودی دارد. جوش شیرین در واقع ترکیبی از بی‌کربنات سدیم است که با کربنیک اسید ترکیب می شود. و جایگزینی یکی از هیدروژن‌های اسیدی آن با سدیم بدست می آید.
بی کربنات سدیم چیست ؟
بی‌کربنات سدیم، که به طور عمومی به نام جوش شیرین شناخته می‌شود، یک ترکیب شیمیایی با فرمول NaHCO₃ است. این ماده به عنوان یک نمک معدنی شناخته می شود که از کاتیون سدیم (Na⁺) و آنیون بی‌کربنات (HCO₃⁻) تشکیل شده است. جوش شیرین به صورت پودر سفید رنگ و بلوری در دسترس است و طعمی کمی شور و خاصیت قلیایی دارد. این ترکیب به طور طبیعی در چشمه‌های آب شور و معدنی یافت می شود.
مهمترین و اصلیترین ویژگی های این ماده را در جدول مشاهده می کنید.
| نام لاتین و سایر اسامی |
|
| فرمول شیمیایی | NaHCO3 |
| شکل ظاهری | پودر یا کریستال‌های سفید و بدون بو |
| چگالی (دانسیته) | 2.22 g/cm³ |
| دما ذوب | 270 °C |
| دما جوش | —– |
| وزن مولکولی | 84.01 g/mol |
| حلالیت | حلالیت در آب در دماهای مختلف متفاوت است (۶۹ g/L در ۰ °C و ۱۶۵ g/L در ۶۰ °C) |
| شرایط نگهداری | در دمای زیر 30 °C |
| pH | حدود 8.6 (در غلظت 50 گرم در لیتر آب در دمای 20 °C) |
ویژگی‌های بارز
- بدون بو و طعم : این ماده هیچ بویی ندارد و طعم خاصی نیز ندارد.
- جاذب رطوبت : سدیم هیدروژن کربنات قادر به جذب رطوبت است.
- کریستالی و سفید : این ترکیب به صورت بلورهای سفید رنگ مشاهده می شود.
- خاصیت بازی : این ماده خاصیت قلیایی دارد و می‌تواند pH را افزایش دهد.
تاریخچه جوش شیرین
تاریخچه جوش شیرین به سال ۱۷۹۱ برمی گردد، زمانی که شیمیدان فرانسوی نیکلاس لبلانک برای نخستین بار کربنات سدیم را تولید کرد. در سال ۱۸۴۶، دو نانوای آمریکایی به نام‌های جان دوایت و آستین چرچ اولین کارخانه تولید جوش شیرین را در ایالات متحده تأسیس کردند.
